BE gati të kufizojë qiratë afatshkurtra për të zbutur krizën sociale të strehimit
Komisioni Europian përgatit planin e parë për strehimin e përballueshëm, me rregulla për qiratë afatshkurtra.
Komisioni prezanton qasje të re për strehimin në BE
Komisioni Europian do të propozojë rregulla për qiratë afatshkurtra përmes platformave si Airbnb dhe Booking.com, si pjesë e planit të parë të BE-së për strehimin e përballueshëm që, sipas Komisionerit të parë për Strehimin, Dan Jørgensen, është përshpejtuar dhe pritet të publikohet në dhjetor.
Në një intervistë për “The Guardian” dhe media të tjera europiane, Jørgensen paralajmëroi se mosveprimi do të thellonte krizën sociale të aksesit në banesë: “Nëse ne, si politikëbërës, nuk e marrim seriozisht këtë problem dhe nuk pranojmë që është një çështje sociale që kërkon veprim, atëherë… populistët anti-BE do të fitojnë,” duke theksuar se Brukseli deri më tani “ka dështuar të japë rezultate” për disa elemente kyçe të krizës së strehimit.
Fokus i posaçëm te qiratë afatshkurtra dhe “financiarizimi”
Jørgensen u shpreh se qiratë afatshkurtra janë “një problem i madh në shumë qytete”, teksa dhënia e banesave për turistë është lidhur me rritjen e qirave, zhvendosjen e banorëve nga qendrat historike dhe shndërrimin e lagjeve rezidenciale në zona turistike. Ai sinjalizoi se plani do të adresojë edhe “financiarizimin” e tregut të banesave dhe praktikat spekulative, duke vlerësuar instrumentet që kanë përdorur shtetet anëtare, përfshirë kërkesat ndaj zhvilluesve për të ndërtuar një përqindje banesash të përballueshme.
Të dhënat: rritje e çmimeve dhe e barrës së kostos së strehimit
Sipas Eurostat, midis viteve 2010 dhe 2023, çmimet e banesave në BE u rritën me 48 për qind dhe qiratë me 22 për qind, ndërsa inflacioni u rrit me 36 për qind. Në disa vende, rritja e qirave ka qenë edhe më e mprehtë: në Estoni me 211 për qind, në Lituani me 169 për qind dhe në Irlandë me 98 për qind. Deri në vitin 2023, rreth 9 për qind e popullsisë së BE-së shpenzonte 40 për qind ose më shumë të të ardhurave të disponueshme për strehim, përfshirë 29 për qind në Greqi, 15 për qind në Danimarkë dhe 13 për qind në Gjermani.
Instrumente të mundshme: të drejtat e qiramarrësve, ndihma shtetërore dhe masa kombëtare
Komisioni po shqyrton mënyra për të forcuar mbrojtjen e qiramarrësve dhe për të zbutur rregullat e ndihmës shtetërore në mënyrë që qeveritë të kenë më shumë hapësirë për subvencione ose lehtësime tatimore për kompanitë e strehimit.
Në nivel kombëtar po diskutohen ide më radikale: Spanja po planifikon një taksë 100 për qind mbi vlerën e pasurive të patundshme të blera nga shtetas të vendeve jo anëtare të BE-së, ndërsa eurodeputetët socialistë kërkojnë që Komisioni të shqyrtojë kufizime për blerjet e pasurive nga të huajt. Jørgensen theksoi se plani do të mbështetet në fushat ku ka kompetencë europiane dhe u shpreh se qasja e re duhet të marrë parasysh dallimet e mëdha mes tregjeve të strehimit të 27 shteteve anëtare.
Financimi dhe kalendari politik
Eurodeputetët socialistë kanë propozuar një fond prej 300 miliardë eurosh në grante dhe hua për strehimin, si dhe rishikim të rregullave fiskale të BE-së për të mundësuar më shumë shpenzime publike. Jørgensen nuk dha një objektiv shpenzimesh, duke theksuar se “po flasim për shifra shumë, shumë të mëdha”, ndërsa kujtoi se shtetet anëtare tashmë kanë më shumë mundësi të përdorin fondet e BE-së për strehimin pas rishikimit afatmesëm të buxhetit që vuri në dispozicion 15 miliardë euro, nga 7 miliardë më parë.
Ai u shpreh se ka ardhur momenti që BE-ja të shohë çështjen e strehimit me “sy të rinj”, duke e krahasuar me qasjen e përbashkët gjatë pandemisë së Covid-19: “Ashtu siç ndodhi gjatë krizës së Covid-it, kur përballesh me rrethana të reja, roli i Bashkimit Europian duhet të rishikohet.” Udhëheqësit e BE-së pritet ta diskutojnë temën në një samit javën e ardhshme, ndërsa presidentja Ursula von der Leyen ka premtuar “samitin e parë të BE-së për strehimin”.
/ The Guardian
Burimi: Revista Monitor
Më të lexuarat
